Prawidłowe przygotowanie sprzętu do zimowego okresu pozwala na zachowanie sprawności maszyn rolniczych oraz ogranicza ryzyko kosztownych awarii w najtrudniejszych warunkach. Niskie temperatury, wilgoć i sól używana do utrzymania dróg mogą prowadzić do korozji, uszkodzeń elementów hydraulicznych czy nawet zamarzania paliwa. Warto zatem poświęcić czas na kompleksową konserwację, aby wiosną móc szybko wrócić do polowych obowiązków.
Planowanie przeglądu i konserwacji przed zimą
Odpowiednio wczesne zaplanowanie działań serwisowych umożliwia przeprowadzenie przeglądu w komfortowych warunkach, zanim temperatura spadnie poniżej zera. Najlepiej rozpocząć kontrolę co najmniej miesiąc przed spodziewanymi mrozami. Kluczowe etapy przygotowań obejmują:
- Dokładną analizę dokumentacji technicznej i zalecanych harmonogramów konserwacji.
- Sprawdzenie zużycia oleju i płynów eksploatacyjnych oraz ewentualna wymiana zgodnie z wytycznymi producenta.
- Weryfikację stanu filtrów powietrza, paliwa i oleju – wymiana zapobiega osadzaniu zanieczyszczeń podczas długiego postoju.
- Kontrolę układu elektrycznego, w tym stanu akumulatora oraz napięcia w instalacji.
- Ocena stanu opon, ich bieżnika i ciśnienia – zimowy postój to dobry moment na wymianę lub napompowanie do zalecanych wartości.
Systematyczne planowanie przeglądu pozwala uniknąć sytuacji, w której konieczne części są niedostępne lub drogie z powodu nagłego zapotrzebowania. Warto sporządzić listę zadań i materiałów eksploatacyjnych, co zwiększy efektywność przygotowań.
Przygotowanie do niskich temperatur i zabezpieczenie paliwa
Suche, chłodne powietrze obniża lepkość olejów i płynów hydraulicznych, co może powodować problemy z uruchomieniem silnika i pracą układów napędowych. Warto zwrócić uwagę na następujące elementy:
- Zastosowanie olejów o zalecanej przez producenta klasie lepkości dostosowanej do niskich temperatur.
- Dodanie do zbiornika paliwa preparatów antyżelowych, które zapobiegają krystalizacji i zamarzaniu parafiny w oleju napędowym.
- Opróżnienie przewodów paliwowych i wymiana filtrów paliwa na nowe – pozwala to uniknąć zatkania wrażliwych elementów układu.
- Sprawdzenie grzałek postojowych (w przypadku silników wysokoprężnych) i ich podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania w mroźne noce.
Dodatkowo warto rozważyć montaż osłon termicznych na silniku lub zbiornikach płynów, co przyczyni się do utrzymania odpowiedniej temperatury nawet przy kilkunastostopniowych mrozach.
Smary i uszczelki – ochrona przed korozją i przetarciami
Elementy ruchome narażone są na wytarcia i korozję, zwłaszcza gdy wilgoć dostaje się do łożysk i przegubów. Poprawne zabezpieczenie obejmuje:
- Regularne smarowanie wszystkich punktów przegubowych smarem odpornym na niskie temperatury.
- Zabezpieczenie tulei, łańcuchów i wałków przegubowych odpowiednimi preparatami antykorozyjnymi.
- Kontrolę stanu uszczelek i wymianę tych, które wykazują pęknięcia czy utratę elastyczności – zamarznięta woda dostająca się do szczelin może je trwale uszkodzić.
- Oczyszczenie i nasmarowanie elementów roboczych takich jak lemiesze czy pługi przed skierowaniem maszyny do zimowego magazynu.
Stosowanie wysokiej jakości smarów oraz regularne usuwanie zanieczyszczeń zapobiega przyspieszonemu zużyciu elementów, a jednocześnie ułatwia rozruch i pracę maszyn po przerwie zimowej.
Przechowywanie maszyn i ochrona konstrukcji
Prawidłowe warunki magazynowania to klucz do zachowania sprawności sprzętu rolniczego. Oto podstawowe zasady dobrego składowania:
- Umieszczenie maszyn w suchym, dobrze wentylowanym budynku lub wiatrochronie, która chroni przed bezpośrednim oddziaływaniem deszczu i śniegu.
- Unikanie stania na gruncie – najlepiej ustawić sprzęt na stabilnej nawierzchni betonowej lub drewnianych podkładach, aby ograniczyć wpływ wilgoci z gleby.
- Okrycie delikatną foliową lub tekstylną plandeką, która przepuszcza powietrze i zabezpiecza przed kurzem oraz drobnoustrojami.
- Regularne wietrzenie hal i wiat, co minimalizuje ryzyko gromadzenia się pleśni i korozji.
- Sprawdzenie stanu przewodów hydraulicznych i elektrycznych pod kątem uszkodzeń oraz zabezpieczenie ich przed gryzieniem przez gryzonie.
Poza fizycznym przygotowaniem konstrukcji, warto utrzymywać kontrolę nad dokumentacją serwisową oraz przechowywać wszystkie instrukcje obsługi w łatwo dostępnym miejscu, aby przy ewentualnej nagłej interwencji mieć niezbędne informacje pod ręką.
Uruchomienie i testy po zimowym postoju
Przed podjęciem sezonowych prac polowych należy przeprowadzić serię testów potwierdzających gotowość maszyn do intensywnej eksploatacji. Kluczowe czynności to:
- Powolne uruchomienie silnika bez obciążenia, obserwacja wycieków i nietypowych dźwięków.
- Weryfikacja ciśnienia w układzie hydrauliki oraz szczelności obwodu.
- Sprawdzenie skuteczności układu hamulcowego i skrzyni biegów.
- Testy robocze narzędzi, takich jak widły, agregaty uprawowe czy kosiarki, w warunkach próbnych.
- Skontrolowanie poziomu płynów eksploatacyjnych i ewentualne uzupełnienie braków.
Pierwsze uruchomienie może ujawnić drobne niedociągnięcia lub konieczność korekt w ustawieniach, dlatego warto przewidzieć czas na dodatkowy serwis. Dzięki temu unikniemy przestojów w trakcie żniw czy orki.
